Manevi hastalık: Gıybet, Dedikodu
İnsanlar saf ve temiz olarak dünyaya gelirler. Ancak büyüdükçe kötülük ya da fenalığa bulaşıp günaha girebilirler. Bu günahlardan birisi de Gıybettir. Peki Gıybet nedir? Gıybet ile ilgili ayet ve hadisler nelerdir?
BİR AYET: Ey iman edenler! Zannın birçoğundan sakının. Çünkü zannın bir kısmı günahtır. Birbirinizin kusurlarını ve mahremiyetlerini araştırmayın. Birbirinizin gıybetini yapmayın. Herhangi biriniz ölü kardeşinin etini yemekten hoşlanır mı? İşte bundan tiksindiniz!.. (Hucurât, 49/12)
BİR HADİS : (Miraca çıkarıldığımda, bakırdan tırnaklarıyla yüzlerini ve göğüslerini tırmalayan kimseler gördüm. "Bunlar kim" dedim. Cebrail aleyhisselam, "Gıybet ederek insanların etini yiyen, şahsiyetlerini zedeleyen kimselerdir" dedi.) [Ebu Davud]
‘Biriniz ölmüş kardeşinizin etini yemekten Hoşlanır mı?’
Toplumun içini kemiren manevî hastalıklardan birisi de gıybet, diğer ifadesiyle dedikodudur. Bu husus Hucurât sûresinin 12. ayetinde şöyle ifade edilmektedir: “Biriniz diğerinizi arkasından çekiştirmesin. Biriniz ölmüş kardeşinin etini yemekten hoşlanır mı? İşte bundan tiksindiniz. O hâlde Allah’tan korkun. Şüphesiz Allah, tövbeyi çok kabul edendir, çok esirgeyicidir.”
Sevgili Peygamberimiz, ashabına; “Bilir misiniz gıybet nedir?” diye sorduğunda; “Allah ve Resûlü bilir”, cevabını verdiler. Bunun üzerine Peygamberimiz; “Gıybet; din kardeşini, hoşlanmayacağı bir vasıf ile anmandır” buyurdular. Bu arada ashabdan birisi; “Ey Allah’ın elçisi! Eğer söylediğim şey, din kardeşimde varsa ne buyurursunuz?” diye sordu. Buyurdular ki, “Eğer söylediğin şey kendisinde varsa işte o zaman onun gıybetini yapmış olursun. Şayet yoksa o zaman da yaptığın iftiradır.” (Müslim, “Birr”,70) Gıybet, kardeşliğe saplanan hançer; insanlar arasındaki birliği ve beraberliği bozan, fitne ve fesat kaynağıdır. Gıybet ortamlarından uzak durulmalı, tövbe edip, gıybetini yaptığımız kardeşlerimizle helâlleşmeliyiz.
Kardeşimizin Canı Bizim Canımızdır
Bizler, birbirine iman kardeşliği ile bağlı müminleriz. Bu kardeşlik, bir binanın birbirine kenetlenmiş yapı taşları gibi sapasağlam bir kardeşliktir. Bu kardeşlikte kardeşler birbirine emanettir. Kardeşimizin canı bizim canımızdır. Onur ve haysiyeti bizim onur ve haysiyetimizdir. Birbirimizi en ufak bir îma ile dahi incitmemek bu kardeşliğin bir gereğidir. Gönül erlerinden birinin şu sözü bu gerçeği ne de veciz ifade etmektedir: “Sakın incitme bir canı. Yıkarsın arş-ı Rahmân’ı.”
Birbirinizin Gıybetini Yapmayalım
Resûlullah (s.a.s), şu hadisiyle gıybet, dedikodu, su-i zan ve özel halleri araştırma gibi mümine yakışmayan durumlardan uzak durmayı emretmiştir: “Birbirinizin gıybetini yapmayın. Gizli hâllerinizi araştırmayın. Çünkü her kim insanların gizli hâllerini araştırırsa Allah da onun gizli hâlini araştırır. Ve neticede onu evinde bile olsa rezil eder.”[Ebu Davut]
Rabbim, amellerimizi mahveden, bu şerli gıybet alışkanlığından hepimizi korusun, gıybetini bilerek veya bilmeyerek yaptığımız ile helalleşmeli ve tevbe etmeliyiz…
Haftaya görüşmek dileğiyle…
